کشف قدیمی‌ترین تقویم دنیا در معبد 13 هزار ساله ترکیه

باستان‌ شناسان به تازگی موفق به کشف یکی از کهن‌ ترین تقویم‌های دنیا شده‌اند که بر روی یک ستون سنگی عظیم در گوبکلی تپه، یکی از معروف‌ترین سایت‌های باستان‌شناسی در جنوب ترکیه، حک شده است. این تقویم ۱۳ هزار ساله که در پژوهشی منتشر شده در ۲۴ ژوئیه در مجله Time and Mind بررسی شده، نکات تازه‌ای درباره زمان‌سنجی اولیه انسان‌ها ارائه می‌دهد.

این ستون باستانی که قدمت آن به ۱۳ هزار سال پیش برمی‌گردد، دارای ۳۶۵ علامت V شکل است که باستان‌شناسان هر یک از این نشانه‌ها را به عنوان نمایانگر یک روز تفسیر کرده‌اند. این تقویم کهنه شامل ۱۲ ماه قمری به همراه ۱۱ روز اضافی است و نشان‌دهنده یک سیستم پیچیده برای محاسبه سال شمسی و چرخه قمری به شمار می‌رود.

علاوه بر این، بر روی ستون یک تصویر پرنده‌مانند حک شده که با نمادهای V شکل مشابهی احاطه شده است. این تصویر ممکن است نمایانگر صورت فلکی انقلاب تابستانی باشد که در آن زمان در آسمان مشاهده می‌شده است. بر اساس بررسی‌ها، این حکاکی‌های پیچیده حدود ۱۰۸۵۰ سال پیش از میلاد ایجاد شده‌اند و ممکن است همزمان با برخورد یک دنباله‌دار چشمگیر به زمین باشد که تأثیر زیادی بر آب و هوا و فرهنگ آن دوره داشته است.

باستان‌شناسان معتقدند که برخورد این دنباله‌دار ممکن است به عصر یخبندان جدیدی منجر شده باشد که تغییرات عمده‌ای در جامعه گوبکلی تپه ایجاد کرده است. این رویداد می‌توانست زمینه‌ساز ظهور آیین‌ها و باورهای جدید، تغییرات فرهنگی و همچنین پیشرفت‌های کشاورزی برای سازگاری با آب و هوای سردتر باشد. ساخت این تقویم باستانی شاید تلاشی برای ثبت و درک این پدیده‌های آسمانی قابل توجه بوده است.

مارتین سویتمن، یکی از پژوهشگران دانشگاه ادینبورگ و نویسنده اصلی این مطالعه، بر این باور است که برخورد دنباله‌دار و تغییرات محیطی ناشی از آن ممکن است به توسعه سیستم‌های نوشتاری کمک کرده باشد. حکاکی‌های موجود در گوبکلی تپه، نمایشی از شیوه‌های مشاهده و ثبت جهان توسط انسان‌های اولیه را ارائه می‌دهند و بستر مناسبی برای پیشرفت‌های آینده در علم و دانش بشری فراهم می‌کنند.

این کشف به فهم عمیق‌تری از روش‌های نجومی و فرهنگی جوامع اولیه در ترکیه کمک می‌کند و پیچیدگی و غنای این جوامع ماقبل تاریخ را نشان می‌دهد.