مقایسه رشد زمین در متاورس با ملک در ایران
خرید زمین در متاورس برای سرمایه گذاری، موجی بود که اواخر سال ۱۴۰۰ اوج گرفت و به مرور کمرنگ‌تر شد اما همچنان مورد توجه قرار دارد و بسیاری اعتقاد دارند هنوز فرصت‌های جذابی برای سرمایه گذاری با خرید زمین متاورسی وجود دارد.
در این مقاله تلاش می‌کنیم این موضوع را بررسی کنیم. بنابراین ابتدا مختصری درباره اینکه متاورس چیست توضیح می‌دهیم، سپس دلایل استقبال از آن را بیان کرده و در ادامه میزان رشد زمین در متاورس را با رشد زمین در ایران مقایسه می‌کنیم تا معیاری برای سنجش مناسب بودن سرمایه گذاری در متاورس به شما ارائه کنیم.
متاورس چیست؟
متاورس از ترکیب دو کلمه یونیورس (Universe) به معنای جهان و متا (Meta) تشکیل شده است. برخی متاورس را دنیای متا ترجمه می‌کنند و برخی از متاورس با عنوان جهانواره، به معنای جایی شبیه به جهان واقعی یاد می‌کنند.
به هر ترتیب متاورس یک فضای مجازی کاملا ۳ بعدی است که مهم‌ترین ویژگی آن، امکان تعامل با هر جسمی در این دنیا وجود دارد. وقتی از تعامل صحبت می‌کنیم، منظورمان صرفا دیدن نیست، بلکه حتی لمس کردن و حس کردن بخشی از این تعامل است.
بنابراین برای تجربه کامل متاورس، باید به ابزارهایی مثل هدست‌ها و عینک‌های واقعیت مجازی (AR)، گوشی‌های موبایل، کنسول‌های بازی یا کامپیوترهایی با امکان اتصال به اینترنت پرسرعت و تجهیزات منتقل کننده حس لامسه نیازمندید.
حقیقت این است که متاورس، سال‌ها پیش از آنکه نام آن بر سر زبان‌ها بیفتد و برای سرمایه گذاری جلب توجه کند، وجود داشته است.
یکی از نمونه‌های متاورس که از سال ۲۰۰۳ مورد استفاده بوده است، زندگی دوم (Second Life) نام دارد. نمونه دیگر، بازی معروف ماین‌کرافت (Minecraft) که در سال ۲۰۰۹ منتشر شده است. حتی در فیلم آواتار، با نوعی متاورس روبرو هستیم.
واژه متاورس قدمتی بیش از این‌ها دارد. این واژه برای اولین بار در سال ۱۹۹۲ در رمانی با نام «خرابی برفکی» نوشته نیل استیونسن ابداع شده است. در این رمان دنیایی مجازی و ۳ بعدی به تصویر کشیده می‌شود که انسان‌ها با آواتارهای خود، در آن تعامل دارند و این چیزی است که متاورسی که امروز از آن صحبت می‌کنیم، قصد دارد به آن برسد.
تا اینجا دریافتیم که متاورس در کامل‌ترین حالت خود، دنیایی است که امکان حضور مجازی و تعامل با افراد و اشیاء مختلف را به شما می‌دهد. حال دلایل افزایش جذابیت متاورس برای سرمایه گذاری در سال‌های گذشته را بررسی می‌کنیم.
گره خوردن متاورس به ارز دیجیتال
ایده متاورس بسیار جذاب و هیجان انگیز است. حال تصور کنید این ایده به دنیای ارز دیجیتال که بازار داغ و جذابی دارد گره بخورد. برای اینکه پیوند متاورس و ارز دیجیتال را بهتر متوجه شوید، لازم است کمی درباره پول در متاورس پیش از گره خوردن به دنیای ارز دیجیتال و پس از آن بدانید.
تا قبل از گره خوردن ارز دیجیتال و متاورس، برای خرید هر چیزی در جایی مثل ماین‌کرفت، باید پول واقعی خرج می‌کردید. یعنی باید حساب خود در بازی را مثلا با دلار شارژ می‌کردید تا بتوانید خرید انجام دهید.
اما پس از اینکه ارز دیجیتال وارد متاورس شد، دیگر نیازی نیست که با دلار یا هر واحد پولی دیگری خرید و فروش کنید. شما می‌توانید با ارز دیجیتالی مثل مانا (Mana) که مربوط به شرکت Decentraland است، در متاورس مربوط به این شرکت با همین نام، مثلا زمین خرید و فروش کنید و سود بدست آورید.
پیوندی که بین متاورس و ارز دیجیتال ایجاد شد، باعث شد محبوبیت ارز دیجیتال، دنیای متاورس را که از سال‌ها پیش وجود داشت، دوباره سر زبان‌ها بیاندازد. همچنین باعث شد جذابیت متاورس را، اینبار نه فقط از جهت سرگرمی، بلکه از جهت کسب سود نیز مطرح کند.
متاورس؛ بازاری نوظهور با متقاضی بسیار
پیوند متاورس و ارز دیجیتال، این دنیا را به بازاری نوظهور تبدیل کرد. بازاری که ناگهان توجه‌های بسیار زیادی را به خود جلب کرد و متقاضیان زیادی را به سمت خود کشید. یک اصل بسیار مهم در اقتصاد و سرمایه گذاری این است که هر جا تقاضا رو به رشد باشد، سود هم وجود دارد.
هر چه تقاضا بیشتر باشد و این تقاضا با سرعت بیشتری رشد کند، مردم بیشتر درگیری ترس از دست دادن می‌شوند. همین اتفاق می‌تواند باعث شود آن بازار بیش از پتانسیل واقعی خود رشد کند.
متاورس؛ آینده وب و بخشی از آینده کسب‌وکارها
بسیاری متاورس را آینده وب و اینترنت می‌دانند. به همین خاطر از آن با عنوان وب ۳ یاد می‌کنند. وب ۱ زمانی بود که صرفا برخی از شرکت‌ها می‌توانستند از سایت‌های اینترنتی به عنوان تریبونی برای ارتباط یک طرفه با مخاطبان خود استفاده کنند.
وب ۲ نیز تقریبا از زمانی آغاز شد که مردم توانستند به واسطه سایت‌هایی مثلا بلاگفا، برای خود وبلاگ شخصی داشته باشند. به این ترتیب داشتن تریبون در اینترنت، برای بازه گسترده‌تری از مردم امکان‌پذیر شد. وب ۲ زمانی گسترده‌تر شد که فروم‌ها پا به عرصه گذاشتند.
در فروم‌ها امکان تعامل دو طرفه و گسترده‌تری برای کاربران اینترنت فراهم شد. افراد در فروم‌ها می‌توانستند بر اساس تمایلات خود با دیگران ارتباط برقرار کنند. این تمایلات بر اساس تاپیک‌های مختلفی بود که در فروم‌ها ایجاد می‌شدند.
زمانی وب ۲ به اوج خود رسید که شبکه‌های اجتماعی پا به عرصه گذاشتند، در شبکه‌های اجتماعی مردم می‌توانستند با محدودیت و مدیریت مستقیم کمتری، ارتباطات خود را شکل دهند. در واقع بستر شکل‌گیری ارتباط در شبکه‌های اجتماعی، به صورت نامحسوس بر اساس علایق افراد تعریف می‌شود.
اما در متاورس که از آن با عنوان وب ۳ یاد می‌شود، ارتباطات بسیار به دنیای واقعی نزدیک‌تر می‌شود. در واقع در متاورس، شما همانگونه که با دیگران در دنیای واقعی و در اجتماع ارتباط برقرار می‌کنید، می‌توانید تعامل داشته باشید. وجود این پتانسیل در متاورس، نوید بخش آینده درخشان آن است. همین مسئله جذابیت آن و تقاضا برای آن را افزایش داد.
ورود مارک زاکربرگ و شرکت متا به زمین بازی
مارک زاکربرگ به عنوان مالک شبکه‌های اجتماعی پرطرفدار فیسبوک و اینستاگرام و صاحب پیام‌رسان پرمخاطب واتس‌اپ، در سال ۲۰۲۱ شرکت متا را به عنوان شرکت مادر اینستاگرام، فیسبوک و واتس‌اپ تاسیس کرد.
صرفا نام‌گذاری این شرکت با نام «متا» و صحبت‌های زاکربرگ درباره آینده روشن متاورس کافی بود تا موج دیگری از استقبال و تقاضا به سمت دنیای متاورس شکل بگیرد.
افزایش تولیدات مرتبط با متاورس
همانطور که گفتیم، برای کسب تجربه کامل از متاورس، به تجهیزاتی مثل عینک‌ها و هدست‌های واقعیت افزوده نیاز است. مدت‌ها پیش از اینکه بحث متاورس داغ شود، شاهد ورود محصولات مثل عینک واقعیت افزوده به بازار بودیم.
اما همزمان با داغ شدن بازار متاورس، خبرهای بیشتری از تولید این محصولات و ورود بازیگران جدید برای تولید محصولات پیشرفته‌تر به گوش می‌رسید. این اخبار برای بسیاری از مردم نویدبخش این بود که متاورس و آینده جدید برای اینترنت، بسیار جدی نزدیک است.
این خوش‌بینی و امیدواری به آینده متاورس باعث شده باز هم افرادی جدیدی با اطمینان بیشتر از این بازار استقبال کرده و وارد آن شوند.
نسل جدید اینترنت (5G) و افزایش ضریب نفوذ آن
دنیای ۳ بعدی و قابلیت گسترده تعامل با آن قطعا به اینترنتی با سرعت بالا و پایداری زیاد نیاز دارد. ظهور اینترنت 5G نیز نویدبخش این بود که فناوری لازم برای عملی شدن رویایی که تا حدی شبیه به فیلم آواتار باشد، دور از دسترس نیست.
حال سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا با وجود تمام این نکات و ویژگی‌ها، سرمایه گذاری در متاورس خوب است؟ آیا این کار واقعا ریسک بسیار بالایی دارد؟ آیا واقعا نباید سرمایه سنگینی وارد این بازار کرد؟ در ادامه به این موضوع می‌پردازیم.
آيا سرمایه گذاری در متاورس خوب است؟
اگر به نمودار میزان جست‌وجوی کلمه متاورس در ایران یا کلمه Metaverse در جهان نگاه کنید، بسیاری از حقایق درباره وضعیت سرمایه گذاری در این بازار برای شما شفاف می‌شود.
در واقع می‌توان گفت محبوبیت متاورس، حباب یا موجی بود که دوام چندانی نداشت. می‌توانید دلایل این کم‌دوام بودن را در ادامه مشاهده کنید.
- در دسترس نبودن تجربه واقعی از متاورس: تجهیزات مورد نیاز برای کسب تجربه واقعی از متاورس، هنوز به صورت گسترده در دسترس نیست.
- گران بودن تجهیزات لازم برای متاورس: تجهیزاتی مثل عینک‌های واقعیت مجازی که تولید شده‌اند، در حال حاضر قیمت زیادی دارند.
- ضریب نفوذ پایین اینترنت 5G: در سال ۲۰۲۱ که اوج متاورس بود، ضریب نفوذ اینترنت 5G بسیار پایین بود.
- برآورده نشدن توقعات: مجموعه‌ای از عوامل، توقعات از متاورس را بسیار افزایش داد، اما محدودیت‌های موجود باعث شد این توقعات برآورده نشود.
حال برای بررسی بهتر، خرید زمین در متاورس را با سرمایه گذاری روی زمین در ایران مقایسه می‌کنیم.
بررسی رشد زمین در متاورس
اولین زمین که در پلتفرم متاورسی Decentraland در سال ۲۰۱۷ به قیمت ۲۰ دلار فروخته شد. قیمت این زمین در سال ۲۰۲۱ به ۶٬۰۰۰ دلار رسید. این روند رشد ادامه داشت تا قیمت آن در سال بعد یعنی سال ۲۰۲۲ به ۱۵٬۰۰۰ دلار رسید.
پیش‌بینی می‌شد این روند همچنان ادامه داشته باشد و حتی پرقدرت‌تر پیش رود. اما امروز در سال ۲۰۲۴، تا ۹۵ درصد از ارزش این بازار از بین رفته است. سقوط قیمتی ۹۵ درصدی، با توجه به نوسان‌های شدید بازار ارز دیجیتال، اتفاق دور از ذهنی نیست.
اصلی‌ترین تفاوت خرید زمین در متاورس و خرید زمین در ایران، به همین موضوع برمی‌گردد. در واقع شما با خرید زمین در ایران اطمینان دارید که هرگز با چنین افت قیمتی روبرو نمی‌شود. حال بد نیست رشد قیمت زمین در ایران را هم بررسی کنیم.
بررسی رشد قیمت مسکن و زمین در ایران
اگر بخواهیم مشابه متاورس، اوج زمان رشد قیمت ملک در ایران را بررسی کنیم، می‌توانیم به سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ توجه کنیم. در این سال قیمت مسکن در برخی نقاط ۵ برابر و در مناطقی که پتانسیل رشد بیشتری داشتند، تا ۱۵ برابر شد. البته قیمت زمین در مناطقی مثل شمال کشور، حتی بیش از این رشد کرد.
در واقع می‌توان گفت سرمایه گذاری روی زمین در ایران، رشد پیوسته، ریسکی کم و سود جذاب به همراه دارد.
البته بزرگترین مانع برای سرمایه گذاری روی زمین و مسکن در ایران، قیمت بالای آن و قدرت خرید پایین مردم است. اما این مشکل نیز به کمک تکنولوژی در ایران حل شده است. پلتفرم آکومتر، در راستای حل این مشکل، امکان فروش متری مسکن را فراهم کرده است.
فروش متری مسکن راهکاری برای سرمایه گذاری در بازار مسکن با پول کم است. در این روش هر فردی می‌تواند با پرداخت مبلغ یک متر یا حتی کمتر، در بازار املاک سرمایه گذاری کرده و از رشد بازار مسکن و سود ساخت و ساز بهره‌مند شود. با این روش نه تنها از بازار مسکن جا نمی‌مانید، بلکه سود جذاب آن را هم بدست می‌آورید.
